ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਲੋਕ ਖਰੀਦ ਰਹੇ ਹਨ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹਿੰਗਾ ਆਟਾ, ਇਕ ਕਿਲੋ ਆਟੇ ਦੀ ਕੀਮਤ 320 ਰੁਪਏ

ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀਆਂ ਕੇਂਦਰੀ ਅਤੇ ਸੂਬਾਈ ਸਰਕਾਰਾਂ ਇਸ ਸੰਕਟ ਲਈ ਇਕ ਦੂਜੇ ‘ਤੇ ਦੋਸ਼ ਲਗਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਮਾਹਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਰੂਸ-ਯੂਕਰੇਨ ਯੁੱਧ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ‘ਚ 2022 ਦਾ ਭਿਆਨਕ ਹੜ੍ਹ ਅਤੇ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿਚ ਕਣਕ ਦੀ ਤਸਕਰੀ ਇਸ ਸੰਕਟ ਦੇ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਹਨ।

ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਆਰਥਿਕ ਹਾਲਾਤ ਦਿਨੋਂ ਦਿਨ ਖ਼ਰਾਬ ਹੁੰਦੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਮਾੜੇ ਦੌਰ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ‘ਚ ਪਿਛਲੇ ਕਈ ਹਫਤਿਆਂ ਤੋਂ ਆਟੇ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਅਸਮਾਨ ਨੂੰ ਛੂਹ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਕਰਾਚੀ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਹੋਰ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਆਟੇ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਦੇ ਸਾਰੇ ਰਿਕਾਰਡ ਟੁੱਟ ਗਏ ਹਨ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਕਰਾਚੀ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ‘ਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਕਣਕ ਦੇ ਆਟੇ ਦੀ 20 ਕਿਲੋ ਦੀ ਬੋਰੀ 3200 ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਰੁਪਏ ‘ਚ ਪਹੁੰਚ ਗਈ ਹੈ। ਯਾਨੀ 1 ਕਿਲੋ ਆਟੇ ਦੀ ਕੀਮਤ 320 ਰੁਪਏ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਇਹ ਕਹਿਣਾ ਗਲਤ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਇੱਥੋਂ ਦੇ ਲੋਕ ਸ਼ਾਇਦ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ‘ਸਭ ਤੋਂ ਮਹਿੰਗਾ’ ਆਟਾ ਖਰੀਦ ਰਹੇ ਹਨ। ਕੀਮਤਾਂ ‘ਚ ਭਾਰੀ ਵਾਧੇ ਕਾਰਨ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਲੋਕ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਹਨ।

ਇਕਨਾਮਿਸਟ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ ਯੂਨਿਟ (EIU) ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਕਰਾਚੀ ਨੂੰ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਪੰਜ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਰਹਿਣ ਯੋਗ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਹੈ। EIU ਦੇ ਗਲੋਬਲ ਲਾਈਵਬਿਲਟੀ ਇੰਡੈਕਸ 2023 ਵਿੱਚ, ਕਰਾਚੀ 173 ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 169ਵੇਂ ਸਥਾਨ ‘ਤੇ ਹੈ। ਸਿਰਫ਼ ਲਾਗੋਸ, ਅਲਜੀਅਰਜ਼, ਤ੍ਰਿਪੋਲੀ ਅਤੇ ਦਮਿਸ਼ਕ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰ ਹੀ ਕਰਾਚੀ ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ ਹਨ। ਸਾਰੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਨੂੰ ਸਿੱਖਿਆ, ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ, ਸੱਭਿਆਚਾਰ, ਵਾਤਾਵਰਨ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਮਾਪਿਆ ਗਿਆ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀਆਂ ਕੇਂਦਰੀ ਅਤੇ ਸੂਬਾਈ ਸਰਕਾਰਾਂ ਇਸ ਸੰਕਟ ਲਈ ਇਕ ਦੂਜੇ ‘ਤੇ ਦੋਸ਼ ਲਗਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਮਾਹਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਰੂਸ-ਯੂਕਰੇਨ ਯੁੱਧ, 2022 ਦਾ ਭਿਆਨਕ ਹੜ੍ਹ ਅਤੇ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿਚ ਕਣਕ ਦੀ ਤਸਕਰੀ ਸੰਕਟ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹਨ।

ਸਿੰਧ ਅਤੇ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਕਣਕ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਟਾਕ ਹੜ੍ਹਾਂ ਕਾਰਨ ਤਬਾਹ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਯੋਜਨਾ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਹੜ੍ਹਾਂ ਕਾਰਨ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਖੇਤਰਾਂ ਨੂੰ $3.725 ਬਿਲੀਅਨ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਖਬਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਇਹ ਹਾਲਤ ਸਿਰਫ ਆਟੇ ਦੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਚੀਨੀ ਦਾ ਵੀ ਇਹੀ ਹਾਲ ਹੈ। ਇੱਥੋਂ ਦੀ ਸਥਾਨਕ ਮੰਡੀ ਵਿੱਚ ਖੰਡ 150 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਲੋ ਵਿਕ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਥੋਕ ਬਾਜ਼ਾਰ ‘ਚ ਖੰਡ ਦੀ ਕੀਮਤ 137 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਈ ਹੈ, ਜੋ ਹੁਣ ਤੱਕ 132 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, 13 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹਿੱਸਿਆਂ – ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕਰਾਚੀ, ਇਸਲਾਮਾਬਾਦ ਅਤੇ ਰਾਵਲਪਿੰਡੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਚੂਨ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਖੰਡ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ 150 ਰੁਪਏ ਹੋ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀਆਂ ਕੇਂਦਰੀ ਅਤੇ ਸੂਬਾਈ ਸਰਕਾਰਾਂ ਇਸ ਸੰਕਟ ਲਈ ਇਕ ਦੂਜੇ ‘ਤੇ ਦੋਸ਼ ਲਗਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।

ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਮਾਹਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਰੂਸ-ਯੂਕਰੇਨ ਯੁੱਧ, 2022 ਦਾ ਭਿਆਨਕ ਹੜ੍ਹ ਅਤੇ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿਚ ਕਣਕ ਦੀ ਤਸਕਰੀ ਸੰਕਟ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹਨ। ਸਿੰਧ ਅਤੇ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਕਣਕ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਟਾਕ ਹੜ੍ਹਾਂ ਕਾਰਨ ਤਬਾਹ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਕਣਕ ਦੀ ਤਸਕਰੀ ਵੀ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇੱਥੇ ਘਾਟ ਹੈ।