ਮੁੰਬਈ 26/11 ਹਮਲਿਆਂ ਦਾ ਮੁੱਖ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ਕਰਤਾ ਸਾਜਿਦ ਮੀਰ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਣਪਛਾਤੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੁਆਰਾ ਜ਼ਹਿਰ ਦੇਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੈਂਟੀਲੇਟਰ ਸਪੋਰਟ ‘ਤੇ ਹੈ: ਰਿਪੋਰਟ

ਲਸ਼ਕਰ-ਏ-ਤੋਇਬਾ ਦਾ ਅੱਤਵਾਦੀ ਸਾਜਿਦ ਮੀਰ, ਜਿਸਨੇ ਮੁੰਬਈ 26/11 ਹਮਲਿਆਂ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਉਣ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਅੰਜਾਮ ਦੇਣ ਵਿੱਚ ਮੁਖ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ, ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਡੇਰਾ ਗਾਜ਼ੀ ਖਾਨ ਸਥਿਤ ਕੇਂਦਰੀ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਜ਼ਹਿਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।

ਮੀਰ ਨੂੰ ਕਥਿਤ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਖੁਫੀਆ ਏਜੰਸੀ ਆਈਐਸਆਈ ਦੁਆਰਾ ਏਅਰਲਿਫਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਸਮੇਂ ਉਹ ਸੀਐਮਐਚ ਬਹਾਵਲਪੁਰ ਵਿੱਚ ਵੈਂਟੀਲੇਟਰ ਸਪੋਰਟ ‘ਤੇ ਹੈ।

ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਥਾਰਟੀ ਅਕਤੂਬਰ 2023 ਤੋਂ ਕੇਂਦਰੀ ਜੇਲ੍ਹ ਡੇਰਾ ਗਾਜ਼ੀ ਖਾਨ ਦੀ ਰਸੋਈ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਇੱਕ ਨਿੱਜੀ ਰਸੋਈਏ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ, ਜੋ ਲਾਪਤਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ।

ਇਹ ਘਟਨਾ ਅਣਪਛਾਤੀਆਂ ਇਕਾਈਆਂ ਦੁਆਰਾ ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲੇ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਦੀਆਂ ਹੱਤਿਆਵਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵਾਪਰੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਹਮਲਿਆਂ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਉਣ ਅਤੇ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ ਰਚਣ ਵਾਲੇ ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਸਥਿਤ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਉੱਤੇ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ‘ਅਣਪਛਾਤੇ ਵਿਅਕਤੀਆਂ’ ਦੁਆਰਾ ਰਹੱਸਮਈ ਹਲਾਤਾਂ ਵਿੱਚ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।

ਕੌਣ ਹੈ ਅੱਤਵਾਦੀ ਸਾਜਿਦ ਮੀਰ?

ਅੱਤਵਾਦੀ ਸਾਜਿਦ ਮੀਰ ਲਸ਼ਕਰ-ਏ-ਤੋਇਬਾ (LeT) ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਮਾਂਡਰ ਹੈ ਅਤੇ ਸਮੂਹ ਦੀ “ਭਾਰਤ ਇਕਾਈ” ਦਾ ਇੰਚਾਰਜ ਹੈ। ਉਹ 26 ਨਵੰਬਰ 2008 ਨੂੰ ਹੋਏ ਮੁੰਬਈ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲੇ ਦਾ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਮਾਸਟਰਮਾਈਂਡ ਸੀ, ਜਦੋਂ 10 ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਵਿੱਤੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਵਿੱਚ ਤਬਾਹੀ ਮਚਾਈ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸੈਂਕੜੇ ਨਾਗਰਿਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ ਅਤੇ ਸੈਂਕੜੇ ਹੋਰ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋ ਗਏ ਸਨ।

ਮੀਰ ਨੇ ਕਥਿਤ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਦਾਊਦ ਗਿਲਾਨੀ ਉਰਫ ਡੇਵਿਡ ਕੋਲਮੈਨ ਹੈਡਲੀ, ਇੱਕ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ-ਅਮਰੀਕੀ ਅਤੇ FBI/DEA ਦੇ ਮੁਖਬਰ ਨੂੰ ਭਰਤੀ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਫੌਜੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਮੁੰਬਈ ਹਮਲਿਆਂ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਈ। ਉਹ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਲਸ਼ਕਰ-ਏ-ਤੋਇਬਾ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲੇ ਦਾ ਮਾਸਟਰਮਾਈਂਡ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਸਮੇਤ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਨਾਗਰਿਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ। ਘਟਨਾ ਦੌਰਾਨ 175 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਹੋਈ(18 ਪੁਲਿਸ ਅਧਿਕਾਰੀ, 122 ਨਾਗਰਿਕ, 26 ਵਿਦੇਸ਼ੀ, ਅਤੇ 9 ਅੱਤਵਾਦੀ) ਅਤੇ 291 ਜ਼ਖਮੀ ਹੋਏ (25 ਪੁਲਿਸ ਕਰਮਚਾਰੀ, 243 ਲੋਕ, 22 ਵਿਦੇਸ਼ੀ, ਅਤੇ ਇੱਕ ਅੱਤਵਾਦੀ ਅਜਮਲ ਕਸਾਬ)। ਸਾਜਿਦ ਮੀਰ ਨਵੰਬਰ 2008 ਦੇ ਮੁੰਬਈ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲਿਆਂ ਲਈ ਲਸ਼ਕਰ-ਏ-ਤੋਇਬਾ ਦਾ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਮੈਨੇਜਰ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਫੋਨ ਰਾਹੀਂ ਬੰਧਕਾਂ ਨੂੰ ਮੌਤ ਦੇ ਘਾਟ ਉਤਾਰਨ ਲਈ ਆਪਰੇਸ਼ਨ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੂੰ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।

ਉਸਦੇ ਖਿਲਾਫ ਦੋ ਇੰਟਰਪੋਲ ਨੋਟਿਸ ਆਰਸੀਐਨ ਏ-6269/10-2010 ਅਤੇ ਏ-2032/2-2019 ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਨੇ ਅਕਤੂਬਰ 2020 ਵਿੱਚ 2019 ਵਿੱਚ ਸੋਧੇ ਹੋਏ ਗੈਰਕਾਨੂੰਨੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ (ਰੋਕਥਾਮ) ਐਕਟ [UA(P)A], 1967 ਦੇ ਤਹਿਤ ਉਸਨੂੰ ਇੱਕ ਅੱਤਵਾਦੀ ਵਜੋਂ ਚਿੰਨ੍ਹਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ।

ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਸਾਜਿਦ ਮੀਰ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਬੰਦ ਕੀਤਾ ਸੀ ਅਤੇ ਮਈ 2022 ਵਿੱਚ ਲਸ਼ਕਰ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ ਹਾਫਿਜ਼ ਮੁਹੰਮਦ ਸਈਦ ਦੇ ਚੈਰੀਟੇਬਲ ਸੰਗਠਨ ਨੂੰ ਅੱਤਵਾਦੀ ਫੰਡ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਉਣ ਅਤੇ ਹੋਰ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਲਈ ਉਸਨੂੰ 15 ਸਾਲ ਦੀ ਕੈਦ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ ਸੀ। ਸਾਜਿਦ ਮੀਰ ‘ਤੇ 21 ਅਪ੍ਰੈਲ, 2011 ਨੂੰ ਇੱਕ ਅਮਰੀਕੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਇੱਕ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਜਾਇਦਾਦ ਨੂੰ ਨਸ਼ਟ ਕਰਨ ਦੀ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ ਰਚਣ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਦੋਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੂੰ ਲੌਜਿਸਟਿਕ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨਾ, ਅਮਰੀਕਾ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਇੱਕ ਨਾਗਰਿਕ ਦੀ ਹੱਤਿਆ, ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੂੰ ਉਕਸਾਉਣਾ, ਅਤੇ ਜਨਤਕ ਥਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਬੰਬਾਰੀ ਕਰਨਾ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ।