- ਪੰਜਾਬ
- No Comment
ਮਸ਼ਹੂਰ ਕਵੀ ਤੇ ਚਿੱਤਰਕਾਰ ਇਮਰੋਜ਼ ਦਾ ਦਿਹਾਂਤ, 40 ਸਾਲ ਤੱਕ ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਪ੍ਰੀਤਮ ਨਾਲ ਰਹੇ
ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਦੀ ਮੌਤ ਸਾਲ 2005 ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਸੀ, ਆਪਣੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਨੇ ਇਮਰੋਜ਼ ਲਈ ਇੱਕ ਕਵਿਤਾ ਲਿਖੀ ਸੀ, ‘ਮੈਂ ਤੈਨੂੰ ਫੇਰ ਮਿਲਾਂਗੀ।’ ਇਸਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਇਮਰੋਜ਼ ਕਵੀ ਬਣ ਗਿਆ। ਉਸਨੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ‘ਤੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰੇਮ ਕਵਿਤਾ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ – ‘ਉਸ ਨੇ ਸਰੀਰ ਛੱਡਿਆ, ਸਾਥ ਨਹੀਂ।’
ਅੱਜ ਮਸ਼ਹੂਰ ਕਵੀ ਅਤੇ ਚਿੱਤਰਕਾਰ ਇਮਰੋਜ਼ ਦਾ 97 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਮੁੰਬਈ ਸਥਿਤ ਘਰ ਵਿੱਚ ਦਿਹਾਂਤ ਹੋ ਗਿਆ। ਉਹ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਉਮਰ ਸੰਬੰਧੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਤੋਂ ਗੁਜ਼ਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਇਮਰੋਜ਼ ਦਾ ਅਸਲੀ ਨਾਂ ਇੰਦਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਸੀ। ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਪ੍ਰੀਤਮ ਨਾਲ ਰਿਸ਼ਤੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਮਰੋਜ਼ ਕਾਫੀ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੋ ਗਏ ਸਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਦੋਵਾਂ ਨੇ ਕਦੇ ਵਿਆਹ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ, ਪਰ 40 ਸਾਲ ਤੱਕ ਇੱਕ-ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਰਹੇ।
ਇਮਰੋਜ਼ ਦੇ ਦੇਹਾਂਤ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਸੁਣ ਕੇ ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਇਕਬਾਲ ਮਾਹਲ ਨੇ ਦੁੱਖ ਦਾ ਪ੍ਰਗਟਾਵਾ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਿੱਜੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ 1978 ਤੋਂ ਜਾਣਦੇ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ‘ਜੀਤ’ ਕਹਿ ਕੇ ਬੁਲਾਉਂਦੀ ਸੀ। ਇਮਰੋਜ਼ ਦਾ ਜਨਮ ਸਾਲ 1926 ਵਿੱਚ ਲਾਹੌਰ ਤੋਂ 100 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਇੱਕ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ।
ਇਮਰੋਜ਼ ਨੇ ਜਗਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ‘ਬਿਰਹਾ ਦਾ ਸੁਲਤਾਨ’ ਅਤੇ ਬੀਬੀ ਨੂਰਾਨ ਦੀ ‘ਕੁਲੀ ਰਹਿ ਵਿਚਾਰ’ ਸਮੇਤ ਕਈ ਮਸ਼ਹੂਰ ਐਲਪੀਜ਼ ਦੇ ਕਵਰ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਕੀਤੇ ਸਨ। ਇਮਰੋਜ਼ ਦੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਇੱਕ ਕਲਾਕਾਰ ਰਾਹੀਂ ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਨਾਲ ਹੋਈ ਜਦੋਂ ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਆਪਣੀ ਕਿਤਾਬ ਦਾ ਕਵਰ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਲੱਭ ਰਹੀ ਸੀ। ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਪ੍ਰੀਤਮ ਨੇ ਪੰਜਾਬੀ ਅਤੇ ਹਿੰਦੀ ਵਿੱਚ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਨਾਵਲ ਲਿਖੇ, ਉਸਨੇ 100 ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਿਤਾਬਾਂ ਲਿਖੀਆਂ ਸਨ। ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਅਤੇ ਇਮਰੋਜ਼ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਸੱਤ ਸਾਲ ਦਾ ਅੰਤਰ ਸੀ।
ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਦੀ ਮੌਤ ਸਾਲ 2005 ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਸੀ, ਆਪਣੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਨੇ ਇਮਰੋਜ਼ ਲਈ ਇੱਕ ਕਵਿਤਾ ਲਿਖੀ ਸੀ, ‘ਮੈਂ ਤੈਨੂੰ ਫੇਰ ਮਿਲਾਂਗੀ।’ ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਮਰੋਜ਼ ਆਪਣੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਕਵੀ ਬਣ ਗਿਆ। ਉਸ ਨੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ‘ਤੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰੇਮ ਕਵਿਤਾ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ – ‘ਉਸ ਨੇ ਸਰੀਰ ਛੱਡਿਆ, ਸਾਥ ਨਹੀਂ।’ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਦੀ ਕਵਿਤਰੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਸ ਦਾ ਅਤੇ ਇਮਰੋਜ਼ ਦਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਵੀ ਆਪਣੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਸਤਿਕਾਰ ਨਾਲ ਯਾਦ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਦੋਵਾਂ ਨੇ ਕਦੇ ਵਿਆਹ ਨਹੀਂ ਕਰਵਾਇਆ ਪਰ ਇਮਰੋਜ਼ ਕਈ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੱਕ ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਪ੍ਰੀਤਮ ਨਾਲ ਰਹੇ।