ਫ਼ਿਲਸਤੀਨ ਨੂੰ ਹਮਾਸ ਦੀ ਹਿੰਸਾ ਨਾਲ ਨਹੀਂ, ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਅਹਿੰਸਾ ਨਾਲ ਮਿਲੇਗੀ ਆਜ਼ਾਦੀ : ਅਲ ਫੈਜ਼ਲ

ਫ਼ਿਲਸਤੀਨ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤਰੀਕਿਆਂ ਤੋਂ ਸਿੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਲਈ ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਨਾਲ ਲੜਨ ਲਈ ਅਪਣਾਏ ਸਨ। ਅਲ ਫੈਜ਼ਲ ਨੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ-ਫਲਸਤੀਨ ਵਿਵਾਦ ‘ਤੇ ਕਿਹਾ, ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਫੌਜੀ ਕਬਜ਼ੇ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਹੈ।

ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਅਤੇ ਫ਼ਿਲਸਤੀਨ ਜੰਗ ਨੇ ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ ਦੋ ਹਿਸਿਆਂ ਵਿਚ ਵੰਡ ਦਿਤਾ ਹੈ। ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਖੁਫੀਆ ਮੁਖੀ ਤੁਰਕੀ ਅਲ ਫੈਜ਼ਲ ਨੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਅਤੇ ਫ਼ਿਲਸਤੀਨ ਵਿੱਚ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਹਿੰਸਾ ਦਾ ਸਖ਼ਤ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਹਿੰਸਾ ਜਾਂ ਫੌਜੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕਦੇ ਵੀ ਕਿਸੇ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਹੱਲ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦੀ। ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਉਹ ਹਮਾਸ ਦੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ‘ਤੇ ਹਮਲੇ ਅਤੇ ਗਾਜ਼ਾ ‘ਚ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੀ ਕਾਰਵਾਈ ਦੋਵਾਂ ਦੀ ਨਿੰਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਮਸਲੇ ਦਾ ਹੱਲ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਸੈਨਾਨੀ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਵੱਲੋਂ ਦਰਸਾਏ ਅਹਿੰਸਾ ਦੇ ਮਾਰਗ ਰਾਹੀਂ ਹੀ ਸੰਭਵ ਹੈ।

ਫ਼ਿਲਸਤੀਨ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤਰੀਕਿਆਂ ਤੋਂ ਸਿੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਲਈ ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਨਾਲ ਲੜਨ ਲਈ ਅਪਣਾਏ ਸਨ। ਤਰਕੀ ਅਲ ਫੈਜ਼ਲ ਨੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ-ਫਲਸਤੀਨ ਵਿਵਾਦ ‘ਤੇ ਕਿਹਾ, ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਫੌਜੀ ਕਬਜ਼ੇ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਹੈ।

ਫਿਲਸਤੀਨੀਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ ਫੌਜੀ ਕਬਜ਼ੇ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਦਾ ਪੂਰਾ ਅਧਿਕਾਰ ਹੈ। ਮੈਂ ਫਲਸਤੀਨ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ਫੌਜੀ ਕਾਰਵਾਈ ਦੇ ਵਿਕਲਪ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰਦਾ ਹਾਂ। ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਵਿਚ ਸਾਊਦੀ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਰਾਜਦੂਤ ਅਲ-ਫੈਜ਼ਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਹਿੰਸਾ ਲਈ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਅਤੇ ਹਮਾਸ ਦੀ ਨਿੰਦਾ ਕੀਤੀ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਹਮਾਸ ਦੇ ਹਮਲੇ ਦੀ ਨਿੰਦਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਗੱਲ ‘ਤੇ ਵੀ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਅਜਿਹੀਆਂ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਇਸਲਾਮ ਦੇ ਆਦਰਸ਼ਾਂ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਹਨ। ਉਸਨੇ ਗਾਜ਼ਾ ਵਿੱਚ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਉੱਤੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੀ ਬੰਬਾਰੀ ਦੀ ਵੀ ਆਲੋਚਨਾ ਕੀਤੀ।

ਅਲ-ਫੈਜ਼ਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਜੰਗ ਵਿੱਚ ਨਾ ਤਾਂ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਫਾਇਦਾ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਇਸ ਜੰਗ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਨਾਇਕ ਹਨ, ਇਸ ਜੰਗ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ ਪੀੜਤ ਹਨ। ਇਸ ਹਿੰਸਾ ਅਤੇ ਖੂਨ-ਖਰਾਬੇ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਬੰਦ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਪ੍ਰਿੰਸ ਤੁਰਕੀ ਅਲ-ਫੈਸਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਫਲਸਤੀਨੀਆਂ ਨੂੰ ਫੌਜੀ ਕਬਜ਼ੇ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਲਈ ਕੋਈ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਤਰੀਕਾ ਨਹੀਂ ਅਪਣਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਫਲਸਤੀਨ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ‘ਸਿਵਲ ਨਾਫ਼ਰਮਾਨੀ’ ਦਾ ਰਾਹ ਚੁਣਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਉਹ ਤਰੀਕੇ ਸਨ ਜੋ ਭਾਰਤ ਨੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸਾਮਰਾਜ ਨਾਲ ਲੜਨ ਲਈ ਅਪਣਾਏ ਸਨ। ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਦੁਆਰਾ ਸੁਝਾਏ ਅਨੁਸਾਰ ਭਾਰਤ ਨੇ ਇਸ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਆਜ਼ਾਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਇਹ ਤਰੀਕਾ ਅੱਜ ਫਲਸਤੀਨੀਆਂ ਲਈ ਜਿੱਤ ਦਾ ਰਾਹ ਵੀ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ।